شبکه تهدید و حلقه مخاطره شهری از منظر پدافندغیرعامل در ارزیابی زلزله با استفاده از مدل های تاکسونومی و ساو (مطالعه موردی مناطق شهرداری کلان شهر تبریز)

Document Type : Research Paper

Authors

1 پژوهشگر پسادکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، ایران

2 استاد گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، ایران

10.22098/gsd.2024.3034

Abstract

هدف: ضرورت توجه به ساماندهی نظام اسکان و توسعه شهری کارآمد و لزوم توجه به اندیشه‌های جدید شهرسازی و برنامه‌ریزی دفاعی شهر، برای رسیدن به اهداف پدافند شهری بسیار مهم به نظر می‌رسد. مقاله حاضر اهدافی همچون: 1) پهنه بندی خطر و آسیب پذیری از مناطق شهرداری برای سهولت در شناسایی مناطق بحرانی کلان شهر تبریز از منظر پدافندغیرعامل 2) بررسی میزان آسیب پذیری مناطق شهرداری کلان شهر تبریز متناسب با قرارگیری خطوط گسل و.. و اینکه آسیب پذیری چه میزان با واقعیت تطابق دارند. با ارائه راهکارهای پدافند غیرعامل شهری و... دنبال می شود.

پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا توصیفی- تحلیلی است در ادامه با استفاده از نظر اساتید خبره در حوزه برنامه ریزی و زلزله، مجموعه ای از مولفه ها بصورت کیفی و کمی استخراج گردید و خروجی نظرسنجی وضعیت مناطق شهرداری کلان شهر تبریز در مدل های تاکسونومی و ساو مورد تحلیل قرار گرفت و با استفاده از نرم ‌افزار GIS خروجی مدل ها به همراه دیگر لایه ها بصورت نقشه ترسیم گردید و نهایتا به تحلیل نقشه خروجی مدل تاکسونومی و ساو در جهت مقایسه مناطق شهری ازنظر توسعه کالبدی و... اقدام گردید.

متناسب با نتیجه مدل تاکسونومی منطقه 2 با کمترین آسیب پذیری رتبه اول است و منطقه 10 با بیشتربن عدد در رتبه آخر است. همچنین با توجه به نتایج مدل ساو منطقه 2 در رتبه اول و منطقه 10 در رتبه ششم آسیب پذیری قرار دارند.

Keywords


Article Title [Persian]

کیومرث ملکی. محمدرضا پورمحمدی

Authors [Persian]

  • Kioumars maleki 1
  • mohammadrza pourmohammadi 2
1 Postdoctoral Researcher in Geography and Urban Planning, Faculty of Planning and Environmental Sciences, Tabriz University, Iran
2 Professor of Geography & Urban Planning Faculty of Planning and Environmental Sciences , Tabriz University, Iran,
Abstract [Persian]

هدف: ضرورت توجه به ساماندهی نظام اسکان و توسعه شهری کارآمد و لزوم توجه به اندیشه‌های جدید شهرسازی و برنامه‌ریزی دفاعی شهر، برای رسیدن به اهداف پدافند شهری بسیار مهم به نظر می‌رسد. مقاله حاضر اهدافی همچون: 1) پهنه بندی خطر و آسیب پذیری از مناطق شهرداری برای سهولت در شناسایی مناطق بحرانی کلان شهر تبریز از منظر پدافندغیرعامل 2) بررسی میزان آسیب پذیری مناطق شهرداری کلان شهر تبریز متناسب با قرارگیری خطوط گسل و.. و اینکه آسیب پذیری چه میزان با واقعیت تطابق دارند. 3) تحلیل همخوانی نتایج خروجی مدل ها با یکدیگر و دلایل آسیب پذیری و کمتر آسیب پذیری مناطق شهرداری کلان شهر تبریز با ارائه راهکارهای پدافند غیرعامل شهری و... دنبال می شود.

روش و داده: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا توصیفی- تحلیلی است جامعه آماری مورد پرسش را کارشناسان و اساتید مرتبط با موضوع تشکیل داده است و مولفه های طبیعی، کالبدی، اجتماعی و اقتصادی و شاخص های مورد پرسش، متناسب با اصول پدافندغیرعامل شهری و در همپوشی با مطالعاتی که در مقالات، طرح های پژوهشی و... انجام گرفته بود تهیه و تدوین شدند. در ادامه با استفاده از نظر اساتید خبره در حوزه برنامه ریزی و زلزله، مجموعه ای از مولفه ها بصورت کیفی و کمی استخراج گردید و خروجی نظرسنجی وضعیت مناطق شهرداری کلان شهر تبریز در مدل های تاکسونومی و ساو مورد تحلیل قرار گرفت و با استفاده از نرم ‌افزار GIS خروجی مدل ها به همراه دیگر لایه ها بصورت نقشه ترسیم گردید و نهایتا به تحلیل نقشه خروجی مدل تاکسونومی و ساو در جهت مقایسه مناطق شهری ازنظر توسعه کالبدی و... اقدام گردید.

یافته ها: متناسب با نتیجه مدل تاکسونومی منطقه 2 با کمترین آسیب پذیری رتبه اول است و منطقه 10 با بیشتربن عدد در رتبه آخر است. همچنین با توجه به نتایج مدل ساو منطقه 2 در رتبه اول و منطقه 10 در رتبه ششم آسیب پذیری قرار دارند.

Keywords [Persian]

  • شبکه تهدید"
  • زلزله"
  • پدافندغیرعامل"
  • "
  • تبریز"